De Middeleeuwen duurden ongeveer duizend jaar. Een hele lange periode, waarover flink wat boeken verschenen zijn. En omdat de periode zo lang is, kunnen de boeken ook behoorlijk van elkaar verschillen.
De afgelopen dagen tipte ik al wat boeken die in de Middeleeuwen spelen:
- Kruistocht in spijkerbroek bij de boeken over tijdreizen
- Sam en de schaduwridders bij de boeken over historische losers.
De sprookverhalen van Agave Kruijssen zijn gebaseerd op Middeleeuwse verhalen, vaak uit de vroege Middeleeuwen. Er verschenen twee series, met overlap. Vanaf 1999 – 2004 verschenen bij De Fontein acht verhalen met linoleumsneden van Yvonne Jagtenberg, en van 2005 – 2010 publiceerde Lannoo zeven titels met illustraties van Fiel van der Veen.
Veel van deze boeken draaien om Arthur en zijn ridders van de Ronde Tafel of Keizer Karel, maar er zijn ook boeken die gebaseerd zijn op de verhalen over de Vier Heemskinderen en bewerkingen van volksverhalen zoals Het vrouwtje van Stavoren en De vliegende Hollander.
De sprookverhalen zijn spannende avonturen over ridders en helden, met vaak een tikje magie en godsdienst erin en soms wat liefde.
Veel realistischer is Jonkvrouw van Jean-Claude van Rijckeghem en Pat van Beirs. Dat boek speelt in de veertiende eeuw, dus meer tegen het einde van de Middeleeuwen. Het is gebaseerd op het leven van Margaretha van Male (1350 – 1405), het enige kind van de graaf van Vlaanderen.
Met het boek krijg je een inkijkje in het leven op een kasteel in de late Middeleeuwen. En ook is het wel een beetje bijzonder dat het verhaal verteld wordt door een meisje, want die hadden in die tijd meestal niet zoveel in te brengen.
Een van de meest recente boeken over de Middeleeuwen is Het boek van Jongen, van Catherine Gilbert Murdock. Het is een bijzonder boek, dat vol zit met dingen die typisch zijn voor de Middeleeuwen. In 1350 dient de mismaakte Jongen op een landgoed, tot een pelgrim langskomt en hem meeneemt op een voettocht.
Samen met de pelgrim gaat Jongen op zoek naar een aantal relieken. Jongen heeft nog niet veel van de wereld gezien en is verbaasd over hoe het er daar aan toegaat. De pelgrim maakt ook wel misbruik van zijn naïviteit, want ze komen niet echt op een eerlijke manier aan de relieken. Hun queeste leidt naar Rome, en onderweg ontmoeten ze allerlei obstakels en gevaren.
Doordat het boek verteld wordt door Jongen, die sommige wonderlijke dingen heel gewoon vindt, zet zijn verhaal je soms helemaal op het verkeerde been.
* Sprookverhalen / Agave Kruijssen 10+ Zie ook: http://sprookverhalen.nl/
1347 – 1361 Jonkvrouw / Jean-Claude van Rijckeghem & Pat van Beirs 15+ (Facet, 2005)
1350 Het boek van Jongen / Catherine Gilbert Murdock 10+ (Querido, 2020; vertaald uit het Engels door Esther Ottens, illustraties van Ian Schoenherr)
Boeken met een * ervoor zijn alleen nog tweedehands te krijgen. De andere boeken zijn nog wel te koop in de (kinder)boekhandel, soms alleen als e-book.
Dit jaar is het thema van de Kinderboekenweek En toen? Tijdens de hele Kinderboekenweek geef ik daarom tips over kinder- en jeugdboeken die in het verleden spelen. Elke dag staat een bepaald thema of een tijdperk centraal. Daarbij ga ik kriskras door de geschiedenis, en bespreek ik zowel oudere als recente boeken. Voor alle leeftijden, maar vooral voor de wat oudere kinderen, vanaf een jaar of 9.
Kjoek? 