Historische kinderboeken gaan vaak over een bepaalde gebeurtenis of een bepaalde periode. Maar sommige boeken en boekenseries zijn ambitieuzer: die beslaan een langere periode, en gaan over verschillende gebeurtenissen. Vaak alleen maar op de achtergrond, maar de gebeurtenissen hebben wel invloed op het leven van alledag.
De serie Opkomst en ondergang van Mantlemass van Barbara Willard bestaat uit zeven boeken en een boekje. De boeken gaan over het leven op een landgoed in het zuiden van Engeland, in de periode 1485 – 1650. In die periode leefden zeven generaties op het landgoed. Er gebeurt van alles in het land. De mensen op Mantlemass merken daar weinig van; wel hebben de gevolgen van die gebeurtenissen grote invloed op hun levens.
Hetzelfde gebeurt in de drie boeken die Klaus Kordon schreef over de communistische familie Gebhardt in Berlijn, in de periode 1918 – 1945. In deze boeken spelen op de achtergrond drie historische gebeurtenissen: de novemberrevolutie in 1918, de strijd tussen de communisten en de aanhangers van Adolf Hitler in 1932, en het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Deze gebeurtenissen worden gezien door steeds een ander lid van de familie. De boeken laten zien welke gevolgen deze gebeurtenissen hadden voor de gewone mensen, en hoe families soms werden verscheurd.
Groenblauwe dromen en duizend jaar zand van Claire Hülsenbeck gaat niet over een bepaalde familie, maar beschrijft de geschiedenis van Egmond aan de hand van een aantal verhalen, vanaf het begin van de jaartelling tot in het heden. Veel mensen die in het boek voorkomen, hebben ook echt bestaan.
* Groenblauwe dromen en duizend jaar zand / Claire Hülsenbeck 13+ (Van Holkema & Warendorf, 1999; illustraties van Philip Hopman)
* 1485 – 1650 Opkomst en ondergang van Mantlemass / Barbara Willard 12+ (Querido, 1983 – 1985; vertaling uit het Engels door Piet Verhagen)
* 1918 De rode matrozen / Klaus Kordon 13+ (Van Holkema & Warendorf, 1996; vertaling uit het Duits door Els van Delden)
* 1932 Met je rug tegen de muur / Klaus Kordon 13+ (Van Holkema & Warendorf, 1992; vertaling uit het Duits door Els van Delden)
* 1945 De eerste lente / Klaus Kordon 13+ (Van Holkema & Warendorf, 1995; vertaling uit het Duits door Els van Delden)
Boeken met een * ervoor zijn alleen nog tweedehands te krijgen. De andere boeken zijn nog wel te koop in de (kinder)boekhandel, soms alleen als e-book.
Dit jaar is het thema van de Kinderboekenweek En toen? Tijdens de hele Kinderboekenweek geef ik daarom tips over kinder- en jeugdboeken die in het verleden spelen. Elke dag staat een bepaald thema of een tijdperk centraal. Daarbij ga ik kriskras door de geschiedenis, en bespreek ik zowel oudere als recente boeken. Voor alle leeftijden, maar vooral voor de wat oudere kinderen, vanaf een jaar of 9.
Kjoek? 